Persoonlijkheidsstoornissen en onveilige hechting

Kirsten Hauber promoveerde in 2019 aan de Universiteit Leiden, in samenwerking met LUMC Curium en Youz. Haar promotieonderzoek richtte zich op persoonlijkheidsstoornissen en onveilige hechting bij adolescenten.

De moeilijkste doelgroep in de jeugd-ggz herken je in maatschappelijke debatten direct: een indringend voorbeeld van een suïcide of aandacht voor  zelfbeschadiging toont  de  kwetsbaarheid van deze adolescenten  en onderstreept tegelijkertijd de maatschappelijke onmacht.

Vrij eensgezind  wordt dan  gezocht naar snellere toegang tot betere zorg voor deze moeilijke doelgroep. Het is vervolgens opvallend dat juist deze doelgroep in wetenschappelijk onderzoek vaak wordt buitengesloten.

In haar promotieonderzoek wijt Kirsten Hauber  dit buitensluiten aan de veelheid aan  problemen waar deze jongeren mee kampen en een star classificatiesysteem in de Jeugd GGZ. De gebruikte modellen schieten  tekort  voor deze  zware groep omdat de overlap van ernstige problemen buiten de modellen valt, terwijl juist de overlap hun ernstige problematiek kenmerkt.

Kirsten Hauber beschrijft de noodzaak van een dimensioneel classificatie systeem waarmee hulpverleners vat kunnen krijgen op ernstige problemen zoals een overlap van persoonlijkheidsstoornissen, onveilige gehechtheid en zelfbeschadiging. Een dimensioneel model houdt ook rekening met bijvoorbeeld de invloed van puberteit, hechtingsonveiligheid en de dynamiek van een adolescent met familie en leeftijdgenoten.

De doelgroep zelf is ook toegankelijker voor wetenschappelijk onderzoek dan gedacht. Het effect van traditionele vragenlijsten is twijfelachtig door het kortetermijndenken in het puberbrein en de bijbehorende focus op het hier en nu. Door jongeren schriftelijk op hun behandeling te laten reflecteren is ook relevante informatie te verkrijgen waarmee de nodige zorg op maat geboden kan worden en uitval kan worden voorkomen. Verschillende nieuwe ontwikkelingen suggereren bovendien dat de nadruk in de GGZ moet komen te liggen op het verbeteren van veerkracht en op verbondenheid met anderen, in plaats van alleen op symptoomvermindering. Het onderzoek van Kirsten Hauber sluit hierop aan door het belang van verbinding met anderen te tonen om emotioneel te groeien in de adolescentie. Dit is een uitdaging voor onze moderne samenleving waarin eenzaamheid een groot sterfterisico voor mensen vormt.

Titel proefschrift: Personality disorders and insecure attachment among adolescents.

Klik hier voor een samenvatting van de resultaten van het promotieonderzoek.
Klik hier voor het gehele proefschrift.