Eigen Kracht conferenties bij suïcidale jongeren

Het doel van dit praktijkgerichte onderzoek is om kennis en inzicht ter verwerven over proces en de opbrengsten van Eigen Kracht-conferenties (EK-c’s) bij suïcidale jongeren.

Onderzoek

Het aantal suïcidale jongeren stijgt. Naar schatting zijn er jaarlijks ca. 14.000 jongeren die worstelen met suïcidale gedachtes (Trimbos, 2016). Het aantal zelfdodingen onder mensen van 10 tot 20 jaar nam toe van 48 in 2016 tot 81 in 2017. Binnen deze groep betreft het voornamelijk oudere tieners. Een risicofactor bij suïcidale adolescenten is de gebrekkige verbondenheid met anderen. Deze jongeren kampen met gevoelens anderen tot last te zijn, maar ook dat ze voor hun gevoel er niet bij horen. Kunnen Eigen Kracht-conferenties (EK-c’s) deze verbondenheid en het gevoel er weer bij te horen versterken? En kan het een platform bieden voor deze jongere om een corrigerende ervaring op te doen die in strijd is met het gevoel anderen tot last te zijn en dit wellicht terug te dringen?

Doelstelling: Inzicht verkrijgen in proces en impact van Eigen Kracht-conferenties (EK-c) voor suïcidale jongeren.

Ondrezoeksvraag: Hoe verlopen Eigen Kracht-conferenties voor suïcidale jongeren en wat leveren ze op?

Methode

Responsieve evaluatie met behulp van casestudies.

Resultaten

In meer dan 80 gezinssystemen is de mogelijkheid om een EK-c te organiseren door medewerkers van de Jutters en LUMC Curium met de onderzoeker besproken. In 23 cases heeft dit geleid tot een proces van verkenning van de mogelijkheden om tot een EK-c te komen met ouders / jongeren. Uit deze verkenningen zijn uiteindelijk vier EK-c’s georganiseerd die allen een plan hebben opgeleverd; één is nog in voorbereiding. Deze cijfers illustreren dat het voor alle betrokken actoren een spannende onderneming was om aan te beginnen. Schaamte, koudwatervrees en onbekendheid speelden een belangrijke rol. In het spanningsveld van hoogoplopende emoties, schuld, schaamte, je tot last voelen en angst je kind kwijt te raken is de stap om het bredere netwerk erbij betrekken vaak invoelbaar groot, zeker als het vertrouwen in jezelf en de ander gering is. De moeizame includering van jongeren in het onderzoek kan met deze constatering begrepen worden.

Resultaten impact

De geïnterviewden uit de vier cases meldden dat zij meer grip en controle ervoeren over de leefsituatie na de EK-c (versterking van de eigen kracht), evenals een toename van sociale steun als gevolg van meer openheid, betere onderlinge taakverdeling en uitbreiding van de kring, en, tot slot, een afname van suïcidegevaar.

Conclusie

De onderzochte EK-c’s laten een beeld zien van een moeizame introductie bij een nieuwe doelgroep van een sociale interventie die op grond van theoretische en empirische bevindingen niettemin beloftevol is.

Onderzoekers

Dit onderzoek is gefinancierd door Stichting Steunfonds de Jutters en Pro Juventute. Uitgevoerd binnen LUMC Curium en de Jutters. Aan dit onderzoek zijn Robert Vermeiren en Roosmarijn Simons-van Alphen vanuit LUMC Curium, Gert Schout en Tineke Abma vanuit VU-mc verbonden.